DWP zapowiada zmiany, które mają ograniczyć nadużycia i błędy w systemie świadczeń nawet o 14,6 mld funtów do 2030/31.

System świadczeń w Wielkiej Brytanii od lat zmaga się z problemem nadużyć i błędów, które kosztują budżet państwa miliardy funtów.

Najnowsze dane pokazują, że tylko w roku 2024/25 nadpłaty wynikające z oszustw i pomyłek sięgnęły niemal 10 mld funtów – podaje Daily Record.

Od czasu pandemii, licząc od roku 2020/21, łączna kwota nadpłat w systemie zabezpieczenia społecznego wyniosła aż 45 mld funtów.

W odpowiedzi na te dane Department for Work and Pensions potwierdził listę nowych działań, które mają uszczelnić system i lepiej chronić pieniądze podatników.

Jednocześnie resort uruchomił publiczne konsultacje dotyczące zasad stosowania nowych uprawnień, które potrwają do 27 lutego 2026 roku.

Rząd chce odzyskać miliardy i zapowiada konkretne oszczędności

Nowe informacje pojawiły się w pisemnej odpowiedzi udzielonej w tym tygodniu posłowi Partii Pracy Neilowi Duncan-Jordanowi.

Minister DWP ds. transformacji Andrew Western poinformował, że rząd Wielkiej Brytanii „zobowiązał się do osiągnięcia łącznych oszczędności brutto w wysokości 14,6 mld funtów do końca roku finansowego 2030/31 dzięki działaniom związanym z oszustwami, błędami i odzyskiwaniem należności w Wielkiej Brytanii”.

Podstawą prawną nowych rozwiązań jest Public Authorities (Fraud, Error and Recovery) Act 2025.

Ustawa daje DWP dodatkowe uprawnienia, które mają pomóc w wykrywaniu oszustw, zapobieganiu nadpłatom oraz skuteczniejszym odzyskiwaniu należnych pieniędzy.

Częstsze kontrole i weryfikacja danych świadczeniobiorców

Jednym z kluczowych elementów zmian będą regularne prośby kierowane do osób pobierających Universal Credit o potwierdzenie, czy ich sytuacja życiowa i finansowa uległa zmianie. Według szacunków DWP samo to rozwiązanie ma przynieść oszczędności rzędu 1,2 mld funtów.

Resort zapowiada także wzmocnienie weryfikacji dochodów i wydatków osób samozatrudnionych oraz dokładniejsze sprawdzanie posiadanego kapitału na rachunkach bankowych wnioskodawców.

Działania te mają ograniczyć wprowadzanie błędnych danych do systemu Universal Credit i pozwolić zaoszczędzić około 0,9 mld funtów.

Tysiące nowych pracowników i większe możliwości analityczne

DWP planuje również inwestycje kadrowe i technologiczne. Do pracy ma zostać skierowanych nawet 3 tysiące dodatkowych pracowników, a jednocześnie wzmocnione zostaną narzędzia analityczne oraz zdolności dochodzeniowe resortu. Według rządu te zmiany mają przynieść kolejne 3,0 mld funtów oszczędności.

Dodatkowe środki zostaną przeznaczone na obsługę alertów danych, które pomogą szybciej wykrywać zarówno niedopłaty, jak i nadpłaty świadczeń. Szacowane oszczędności z tego tytułu wynoszą około 0,2 mld funtów.

Dane z banków i nowe sposoby odzyskiwania długów

Nowe przepisy przewidują obowiązek współpracy banków oraz innych instytucji finansowych z DWP. Będą one zobowiązane do przekazywania danych, które pomogą identyfikować potencjalne nadpłaty świadczeń. Rząd ocenia, że dzięki temu uda się zaoszczędzić około 1,2 mld funtów.

Kolejna zmiana dotyczy osób, które nie pobierają już świadczeń ani nie pracują w systemie PAYE. Nowe regulacje umożliwią odzyskiwanie długów także od takich osób, co ma przynieść około 0,9 mld funtów oszczędności.

Kontrole Pension Credit i ukierunkowane przeglądy spraw

DWP zapowiedział również wprowadzenie przeglądów wniosków o Pension Credit, które będą dotyczyć przypadków najbardziej narażonych na błędy.

Kontrole te mają być prowadzone w latach 2026–2029 i według szacunków pozwolą zaoszczędzić około 0,5 mld funtów.

Równolegle resort będzie kontynuował tzw. Targeted Case Reviews, czyli ukierunkowane przeglądy spraw dotyczących Universal Credit.

Same te działania mają przynieść oszczędności rzędu 6,6 mld funtów, a łącznie do marca 2031 roku aż 17,3 mld funtów w ramach wydatków zarządzanych centralnie.

Bez bezpośredniego dostępu do kont bankowych

DWP podkreśla, że w ramach tzw. Eligibility Verification Measure nie będzie miał bezpośredniego dostępu do kont bankowych świadczeniobiorców.

Resort zapewnia, że nie będzie też analizował szczegółowo wydatków ani udostępniał danych osobowych w sposób nieproporcjonalny.

Jak zaznaczono, ochrona wrażliwych osób jest jednym z kluczowych elementów nowych przepisów.

Pracownicy DWP mają być szkoleni zgodnie z najwyższymi standardami, a nowe uprawnienia będą objęte dodatkowymi mechanizmami nadzoru i raportowania.

Rozpoczęły się publiczne konsultacje

Równolegle z zapowiedzią nowych działań DWP uruchomił konsultacje społeczne dotyczące trzech projektów kodeksów postępowania.

Konsultacje potrwają do 27 lutego 2026 roku i są prowadzone na podstawie przepisów Public Authorities (Fraud, Error and Recovery) Act 2025.

Resort poinformował, że przygotowane kodeksy mają zapewnić „bezpieczne, skuteczne i proporcjonalne korzystanie z nowych uprawnień”, a ich celem jest większa przejrzystość i odpowiedni nadzór nad działaniami DWP.

Jakie kodeksy obejmuje konsultacja

Konsultacje dotyczą trzech odrębnych dokumentów, które szczegółowo opisują sposób stosowania nowych narzędzi przez DWP.

• DWP Eligibility Verification Notices – kodeks wyjaśniający, w jaki sposób DWP będzie wydawał wezwania do weryfikacji uprawnień i jakie dane mogą być wykorzystywane do sprawdzania prawa do świadczeń.
• DWP Recovery of Debt via Direct Deduction Order and Disqualification from Driving – dokument opisujący zasady odzyskiwania długów, w tym możliwość bezpośrednich potrąceń z kont bankowych oraz, w skrajnych przypadkach, czasowego odebrania prawa jazdy.
• DWP Obtaining Information to Support Fraud Investigations in the Welfare System – kodeks regulujący pozyskiwanie informacji na potrzeby dochodzeń w sprawach o podejrzenie oszustwa, z zachowaniem określonych wyjątków i zabezpieczeń.

Nowe uprawnienia i ich praktyczne znaczenie

Ustawa pozwala DWP na wydawanie tzw. Eligibility Verification Notices, czyli formalnych wezwań kierowanych do banków i instytucji finansowych w celu sprawdzenia danych dotyczących konkretnych rachunków. Kodeks postępowania ma precyzować, kiedy takie wezwania mogą być stosowane, jaki jest ich zakres oraz w jaki sposób chronione są dane osób, których dotyczą.

W zakresie odzyskiwania długów nowe przepisy umożliwiają wydanie bankowi nakazu bezpośredniego potrącenia środków z konta dłużnika. W najbardziej uporczywych przypadkach, gdy dana osoba celowo unika spłaty mimo posiadania środków, DWP może wystąpić do sądu o czasowe odebranie prawa jazdy.

Jednolity system pozyskiwania informacji w sprawach o oszustwa

Trzeci kodeks dotyczy wzmocnionych uprawnień dochodzeniowych. DWP będzie mógł żądać informacji od różnych podmiotów w ramach jednego, ujednoliconego procesu, o ile dane nie są objęte ustawowymi wyjątkami. Wnioski i odpowiedzi mają być składane także w formie cyfrowej, co ma przyspieszyć postępowania.

DWP podkreśla, że przy opracowywaniu projektów kodeksów uwzględniono opinie instytucji finansowych, organizacji doradczych zajmujących się długami, innych resortów oraz parlamentarzystów, zgłaszane podczas prac nad ustawą w 2025 roku.

Szczegółowe informacje na temat konsultacji oraz możliwość zgłoszenia własnych uwag są dostępne na stronie GOV.UK.

 
Dziękujemy za przeczytanie artykułu do końca! Zachęcamy do odwiedzenia naszego Facebooka, Twittera i YouTube. Bądź na bieżąco! Obserwuj nas w Wiadomościach Google.

Czytaj poprzedni artykuł: Aldi otworzył pięć nowych supermarketów w Wielkiej Brytanii. Sprawdź, gdzie pojawiły się nowe placówki

Czytaj następny artykuł: Jakie są realne dochody w Wielkiej Brytanii? Najnowsze dane zaskakują