Brytyjski rząd wycofuje się z prawa do ochrony pracowników przed niesłusznym zwolnieniem od pierwszego dnia pracy

Rząd Wielkiej Brytanii zmienia kluczową obietnicę wyborczą i odkłada pełną ochronę pracowników, co wywołuje mieszane reakcje związków oraz biznesu.

Wielka Brytania przygotowuje jedne z największych zmian w prawie pracy od lat, jednak część wcześniejszych zapowiedzi nie zostanie zrealizowana w pierwotnym kształcie.

Rząd zdecydował się zrezygnować z planu wprowadzenia ochrony przed niesłusznym zwolnieniem od pierwszego dnia zatrudnienia.

Ta obietnica była jednym z najważniejszych punktów programu wyborczego Partii Pracy, a równocześnie jednym z najbardziej kontrowersyjnych wśród organizacji reprezentujących przedsiębiorców.

Ostatecznie ministrowie ogłosili, że pracownicy zyskają prawo do składania skargi o niesłuszne zwolnienie dopiero po sześciu miesiącach zatrudnienia. Władze ujawniły, że decyzja jest efektem silnych nacisków środowisk biznesowych oraz przeciągających się prac legislacyjnych w Izbie Lordów.

Dla wielu jest to wyraźny zwrot w stosunku do wcześniejszych planów. Jednocześnie inne zapowiadane prawa „od pierwszego dnia” – m.in. pełnopłatne chorobowe i urlop ojcowski – wejdą w życie zgodnie z harmonogramem w kwietniu 2026 roku.

Dlaczego rząd wycofał się z ochrony od pierwszego dnia?

Zmiany te natrafiły jednak na silny opór w Izbie Lordów. Dwukrotne przegłosowanie poprawki ograniczającej ochronę do sześciu miesięcy znacząco spowolniło proces legislacyjny. Rząd przyznał, że dalszy konflikt mógłby doprowadzić do opóźnień i zagrozić terminowemu wdrożeniu pozostałych reform.

Jakie zmiany wejdą w życie mimo korekty projektu?

• prawo do pełnego wynagrodzenia chorobowego od pierwszego dnia niezdolności do pracy,
• prawo do urlopu ojcowskiego od pierwszego dnia zatrudnienia,
• wsparcie i nadzór ze strony nowej instytucji Fair Work Agency, która rozpocznie działalność w 2026 roku.

Rząd twierdzi, że jest to nadal „historyczny pakiet” zmian znacząco wzmacniających pozycję pracowników.

Podzielone reakcje związków zawodowych

TUC podkreśla, że priorytetem jest teraz jak najszybsze uchwalenie ustawy, aby pracownicy mogli zacząć korzystać z nowych praw już od kwietnia przyszłego roku.

Zdecydowanie ostrzej wypowiedziała się organizacja Unite, która jest jednym z głównych podmiotów wspierających Partię Pracy. Jej przedstawiciele ocenili, że obecna wersja ustawy stała się „wydmuszką”, a kolejne wycofywanie się z zapowiedzi „osłabia zaufanie pracowników”.

Co na to przedsiębiorcy?

Martin McTague z Federation of Small Businesses powiedział, że proponowana ochrona „od pierwszego dnia” była najbardziej problematyczną częścią pakietu i powodowała widoczne wstrzymywanie rekrutacji. Według niego kompromis zapewni firmom większą stabilność i pewność działania.

Krytyka ze strony polityków

Konserwatyści wykorzystali sytuację do ostrej krytyki. Shadow business secretary Andrew Griffith określił zmianę kursu jako „upokarzającą” i wezwał premiera Keira Starmera do całkowitego wycofania się z projektu, który – jego zdaniem – „niszczy miejsca pracy”.

Co wydarzy się w kolejnych miesiącach?

Jeśli plan zostanie utrzymany, większość nowych praw pracowniczych zacznie obowiązywać od kwietnia 2026 roku, natomiast prawo do ochrony przed niesłusznym zwolnieniem – po sześciu miesiącach pracy.