Wielka Brytania zamraża progi podatkowe aż do 2031 roku. Co to oznacza dla Twojego portfela?

Zamrożenie progów podatkowych sprawi, że coraz więcej osób zapłaci wyższy podatek mimo braku realnych podwyżek.

Wprowadzone przez brytyjski rząd zamrożenie progów podatkowych to jedna z najpoważniejszych zmian dla pracujących w ostatnich latach.

Decyzja kanclerz Rachel Reeves oznacza utrzymanie obecnych kwot wolnych i progów podatkowych aż do roku podatkowego 2030-31.

Na pierwszy rzut oka te liczby mogą wydawać się jedynie technicznymi zapisami, ale w praktyce dotyczą milionów pracowników i zdecydowanie zwiększą ich obciążenia podatkowe.

Mechanizm, który za tym stoi, jest prosty – ale jego skutki mogą być bardzo dotkliwe.

Wielka Brytania już wcześniej stosowała podobne rozwiązanie, jednak nigdy na tak długi okres.

Do 2021 roku progi podatkowe w Wielkiej Brytanii były zazwyczaj corocznie podwyższane zgodnie z inflacją. Kiedy ówczesny kanclerz skarbu, Rishi Sunak, przedstawił swój budżet w tym roku, ogłosił, że progi zostaną zamrożone od kwietnia 2022 do 2026 roku.

Dla wielu osób oznacza to większy podatek mimo braku realnego wzrostu dochodów, ponieważ inflacyjne podwyżki wynagrodzeń wpychają ich w wyższe stawki podatkowe.

Jak dziś wyglądają progi podatkowe w Wielkiej Brytanii?

Każdy podatnik ma prawo do osobistej kwoty wolnej w wysokości 12 570 funtów, a dochody powyżej tej granicy są opodatkowane według stałych stawek zależnych od poziomu zarobków. System jest progresywny, co oznacza, że tylko nadwyżka powyżej danego progu podlega wyższej stawce.

Dochody od 12 571 do 50 270 funtów podlegają opodatkowaniu według stawki podstawowej 20%. Dochody od 50 271 do 125 140 funtów podlegają opodatkowaniu według wyższej stawki 40%, a powyżej 125 140 funtów – według dodatkowej stawki 45%.

Dodatkowo przy dochodach przekraczających 100 000 funtów kwota wolna zaczyna maleć o 1 funt za każde 2 funty dodatkowego dochodu. Gdy zarobki osiągną 125 140 funtów, osobista ulga znika całkowicie, co w praktyce znacząco zwiększa efektywne opodatkowanie.

Dlaczego zamrożenie progów podnosi podatek?

Gdyby progi podatkowe rosły razem z inflacją, większa część tych podwyżek pozostałaby w kieszeni pracownika. Jednak ich „zamrożenie” sprawia, że nawet niewielki wzrost wynagrodzenia przesuwa część dochodu do wyższej stawki.

Według najnowszych danych, gdyby progi były aktualizowane zgodnie z inflacją od 2021 roku aż do roku podatkowego 2030-31, osobista kwota wolna od podatku byłaby wyższa o około 4 900 funtów, a próg wejścia w stawkę 40% – o 20 100 funtów. To różnice, które mogłyby zmienić sytuację finansową milionów osób.

Skutek jest taki, że liczba podatników w wyższym lub dodatkowym przedziale podatkowym gwałtownie rośnie. W 2021-22 wynosiła około 15%, a do 2030-31 wzrośnie – jak przewiduje OBR – do 24%. Oznacza to niemal podwojenie udziału osób płacących wyższą stawkę podatku.

Jaką realną cenę zapłacą pracownicy?

Jak podkreśla Sarah Coles z Hargreaves Lansdown, skutki nie ograniczają się tylko do części dochodu opodatkowanego stawką 40%. Wejście w wyższy próg automatycznie obniża limit personal savings allowance z 1 000 do 500 funtów, a dla osób w najwyższym progu znika on całkowicie.

Podobnie rosną stawki podatku od dywidend i częściowo od zysków kapitałowych, co szczególnie uderzy w osoby inwestujące lub uzyskujące dodatkowe dochody z oszczędności.

Dlaczego zamrożenie progów staje się ukrytą podwyżką podatków?

Wyższe wpływy budżetowe pojawiają się stopniowo i są rozłożone na wiele lat, a ich skala wynika głównie z inflacji oraz naturalnego wzrostu wynagrodzeń.

Wielu podatników dopiero po otrzymaniu rocznego rozliczenia zauważa, że ich efektywne obciążenie wzrosło bardziej niż sama podwyżka.

Ekonomiści podkreślają, że to jeden z najskuteczniejszych sposobów na zwiększenie dochodów państwa bez formalnego ogłaszania podwyżek podatków. Zjawisko „fiscal drag” sprawia, że podatek pochłania większą część realnie niezmienionych dochodów, co uderza przede wszystkim w osoby o średnich i wyższych zarobkach.

Co można zrobić, by ograniczyć skutki zamrożenia?

Choć żadne rozwiązanie nie zlikwiduje skutków zamrożenia progów całkowicie, lepsze planowanie finansowe może pomóc ograniczyć wpływ tych zmian na domowy budżet.